donderdag 29 juli 2010

Het Jasper National Park



Het Jasper Nationaal Park
We overnachte aan de rand van het park op een parking van een benzinestation in Hirton voor we aan het Grote Werk begonnen, het bezoek aan een van de vier Unescoparken van Canada (*Unescoparken).
Voor de toegang betaalden we 80 dollar geldig voor een dag. Omdat het weer een spelbreker kon worden hadden we besloten per dag te betalen. Verlenging kon in de plaatselijke toerisme infocentra. Zoals in andere toeristische plaatsen zijn de prijzen in het NP in een wedstrijd gewikkeld van duur tot peperduur. Camperen wordt niet vrij toegestaan. De ‘Campgrounds’ vragen dan ook naar Europese normen


Campingground
astronomische prijzen. Jasper NP beschikt over 13 campings waar je maar op 4 de toilet-en vuilwatertank (sani dump) kan ledigen. De goedkoopste vonden we de ‘Snaring River’. Gelegen aan een rivier met dezelfde naam is het een ‘Self-registration Permit’-camping. Er zijn behalve toiletten en de mogelijkheid tot het inslaan van drinkwater geen verdere voorzieningen. Betalen doe je door geld te steken in een daarvoor beschikbare voorgedrukte omslag en te posten in een metalen collector. Alle plaatsen beschikken over de mogelijkheid een kampvuur aan te leggen. Het hout ervoor ligt beschikbaar. Wel wordt hiervoor een extra geldsom gevraagd.
Jasper zelf heeft behalve het normale gedoe van een toeristische stad weinig bekoorlijks te bieden. De attractie is het park zelf. We verwisselen hier de legendarische Yellowhead Highway voor de Parkway 93, richting Banff NP.

Watervallen
Op onze weg wachten ons drie watervallen van betekenis en een gletcher. De eerste waterval is de Athabasca Falls. Deze graaft zich door de eeuwen heen een harde nauwe canyon in de Quartzrijke rots. Er zijn bruggen en platforms voorzien om van het overdonderend natte spectakel beter te kunnen genieten.
Iets minder spectaculair maar toch wondermooi zijn de Sunwapta en de Tangle. Deze laatste gaat onder de rijbaan heen naar het dieper gelegen dal. De dag voordien bezochten we ook al de Maligne Canyon, 11 km voor we in Jasper toekwamen. Deze waterloop sneedt haar weg 23 m diep door een kalkstenen rots. Er loopt een weg langsheen naar beneden met zes verschilende voetbruggen. De rivier stort haar water 40 km verder in het schilderachtige Maligne meer. Dit meer komt dan ook het meest voor op de aanzichtkaarten van het NP.

Voetnoot: (*Unescoparken) Deze zijn naast Jasper- en Banff NP: Donosaur Prov. Park en Head-Smashed Buffalo Jump.


Athabasca Falls

Saskatoon


Canadese krantenwinkel naast MacDo


Saskatoon
Hoofdstad van Saskatchewan is Saskatoon www.tourismsaskatoon.com. 482 meter boven zeeniveau, opervlakte van 170.83 km met een bevolking van 250.000 zielen. De federale tax is 5% op alle ‘goods and services’ en 5% als toemaatje voor de provinciale schakist. Het tijdverschil is een uur later dan in Manitoba.
Omdat we moeilijkheden hadden met onze generator zochten we een autoservice op voor nazicht. Het kostte ons twee dagen geduld omdat er een wisselstuk moest aangevoerd worden. Tijd zat dus om de hoofdstad van Saskatchewan te verkennen.
Sterk toeristisch zal ik het niet noemen. Langsheen de rivier wat wandelpaden en animatie voor de kinderen. De rest is een functionele stad met grote winkelketens dat weinig verschil uitmaakt met de rest van Canada’s Prairiesteden.
Ook over de ons aangeboden garagefaktuur zullen we maar zwijgen! Garagehouders verdienen hier gouddollars. Een uurtje prutsen kost al snel 120 a 150 dollars.
*


Een Oekraiens dorp in de prairie
80 km voor we in Edmonton toekwamen bezochten we het ‘Multi-Award Winning Ukrainian Cultural Heritage Village’. Het is een z.g. levend museum, soort Kempisch Bokrijk, dat aantoont hoe Oekraiense immigranten leefde in Alberta in de periode 1892-1930.
Ukrainian Canadian Archives & Museum of Alberta: www.ucama.com
*
Edmonton, de MallIn Edmonto bevindt zicht een van de grootste winkelcentra ter wereld. In deze ‘West Edmonton Mall’ bevinden zich naast 200 winkels
ook nog o.a. een ijsbaan, een waterpark met reuze zwembassin met strand, een kermis voor de kleintjes (!), de ‘Santa Maria’, een levensgroot Spaans zeegaljoen en zeeaquarium. In een PC winkel van Appel kon ik mailen en kennis maken met hun laatste snufjes als ipad www.destinationwestedmonton.com.


In het centrum van de stad bevindt zich het spiksplinter nieuw kunstmuseum: de Art Gallery of Alberta www.youraga.ca. Het beslaat 85.000-sq.ft en is een juweel van zilvermetalen ribben, beton en gebogen glas. Naast kunstbezit is er ook nog een theater met 150 zitjes
In ondergebracht.


Kunstmuseum van Edmonton

De 'Yellowhead tot Jasper

De oude Graanschuren



Oude graanschuren in het plaatsje Inglis, Manitoba -Russel-Inglis 5789
Het weer hield ons niet tegen om enkele van die typische graanschuren die het land markeerde (grain elevators, graansilo’s) te bezoeken. In Inglis, een plaatje niet ver van Russel, staan er een vijftal ‘Prairie Giants’ te kijk aan een niet meer in gebruik zijnde spoorweg www.ingliselevators.com.
Deze bouwsels uit de Canadese gouden agricultuurjaren zijn nu museum en een Nationale Historische site. Tussen 1920 en 1930 domineerden er duizenden van deze reuzachtige houten graansilo’s van de Canadese graanindustrie het landschap. De ‘breadbasket of the world’ voedde toen het gros van Canada tot zelfs de uitgroeiende steden van Europa.
Zoals het met onze houten windmolens in de Lage Landen verging moesten ook deze houten kolossen wijken voor de ‘vooruitgang’ en werden gesloopt. Wat overbleef is leerstof voor groepen schoolkinderen die met autobussen aangevoerd worden op een schooluitstap.
*
Wegenwerken
Een Pilot Vehicle met achteraan het opschtift: ‘Please follow’, volgden we nadat de ‘flagman’, een vrouwelijke verkeersleider, haar plakkaat van rode ‘Stop’ met een halve draai naar het oranje ‘Slow’ had gedraaid.
Wegenwerken worden door oranje verkeersborden aangeduidt. Maxi speed is bij eenrichtingsverkeer 60 km/h als er gewerkt wordt.
We verwisselden de provinciale Highway 5 en reden vanuit Manitoba de brug over die de grens afbakende met Saskatchewan. Hier veranderde de provinciale Highway nr.5 in nr.10. We werden op slag ook een uur jonger en dat voelden we zo in onze botten. We draaide onze horloges een uur achteruit en leefden nog een uutje extra voor die dag.
We hadden onze electrische verlengkabel thuis vergeten en reden in Yorkton de parking op van ‘Canada Tire’ (de Canadese Hubo materialen winkel). Hier vonden we ons materiaal voor 30 Ampere in de speciale hoek van campingmateriaal. De normale huisverlengkabels gebruiken 13 a 15 A bij een 125 Voltage.
Meteen werd ook een rol fijn gaas aangekocht voor opvang van de muggenlijken. Deze zouden aan moeilijk bereikbare radiator blijven kleven en de afkoeling ervan hinderen.


Ingrid brengt beschermgaas aan tegen muggen.


Een dag later

We namen - nu er we toch waren - een snelle blik in het ‘Painted Hand Casino’, doorlopend open van 9:00 am tot 3:00 am (door Indianen uitgebaat Casino in Yorkton – van de Saskatchewan Indian Gaming Authority, www.siga.sk.ca.).
Hockey Helden
In het plaatsje Foam Lake een speciale attractie. Het herbergt een viertal bekende ‘Hockey Heroes’ onder zijn medeburgers. En dat zullen ze geweten hebben. Voor de visitors die niet op de hoogte mochten zijn staat er langsheen de baan ter duidelijkheid dan ook een heldenpleintje met levensgrote foto’s en de sportprestaties van deze nationale sporthelden.
*
Aanrijding met dieren
Langsheen de snelweg lagen veel cadavers van aangereden wild. Na nog eens de resten van een vermorzelde stikdier gezien te hebben, een hert op de ‘shoulder’.
“Word er hier veel groot wild aangereden? Vroeg ik aan Ingrid.
“Enorm, Meestal ’s avonds tot vroeg in de morgen is hun prioriteit om de baan op te komen.”
“Wat met gewonde dieren?”
“Truckers hebben een zware hamer om de bandendruk mee te controleren. Een goeie tik op de kop ermee. Het dier wordt naar de kant van de baan af gesleept en dat is het! Cadavereters werken dan het verder opkuiswerk af. Het wordt pas interessant als je met een moose (Am. eland) in botsing komt. Als de inzittenden het al dan niet overleven is hun kleinere auto meteen toch goed voor de sloop.”
Als dierenvriend praat Ingrid er niet graag over. Zelf heeft ze al een paar van deze ellendige ervaringen meegemaakt. Wat doe je eraan. Business must go on!


Tourisme info

Voetnoot (*) De ‘Canada Trans Highway” staat aangeduidt met een rechthoekig groen bord met in het groen het cijfer 1 op een witte maple leaf (esdoornblad, het embleem van Canada). Elke provincie heeft een eigen model verkeersbord voor de hoofdwegen.
Naast deze weg bestaat er ook nog de ‘Trans Canada YellowHead Highway’ (zie vorige blog). Deze is een wit verkeersbord met twee groene dennen die een geel hoofd met nummer dragen www.yellowheadit.com.
*******************************

woensdag 28 juli 2010

Yellowhead Highway

DE ‘YELLOWHEAD HIGHWAY', een geheime handelsweg


Tipee in First Nations –gebied


Omdat we niet altijd de Trans-Canada Highway 1 volgden maar na een tijd een afslag een andere, de Highway 16 met een gele kop in een schild, ook de ‘Yellowhead Highway’ geheten werd mijn nieuwschierigheid aangescherpt om over deze weg wat meer te weten te komen. Informatie was schaars tot onvindbaar. Ook Ingrid had niet zo direct een passend antwoord. Een toeristische omweg langsheen bezienswaardigheden?

Pas in een toeristische brochure, verkrijgbaar in de Toerism Info’s (altijd aan geduid met een ‘?’-symboolvraagteken inplaats van de Europese ‘i’ en uitgegeven door de Trans Canada Yellowhead Highway Assosiation: ‘Yellowheadit’, kwam ik meer te weten te over deze eigenzinnige weg.
Zoals in Europa de ‘Camino naar Santiago de Compostela’ bleek ook deze een legendarische weg. Het ontsluierd de geschiedenis van West-Canada met enkele van de meest spectaculare en schilderachtigste decors in de wereld. De weg, lopende door vier provincies, vijf nationale parken, 90 provinciale parken en drie historische sites, overbrugt half Canada
Onze ongelooflijk reis begon in ‘The Forks’, van downtown Winnipeg in Manitoba. We volgden de route naar het westen over een van Canada’s oudste door Europeanen betreden paden doorheen de eindeloze prairies tot het stadje Jasper in de spectaculare Rocky Mountains met de torenhoge Mount Robson, Canada’s hoogste top. Voor mijn verdere uitleg heb je wel even een wegenkaart nodig! De Yellowhead Highway 16 kruipt hier over de muur van rots door de ‘Yellowhead Pass’ verder naar het westen en splitst daarna in de Zuidroute (nr.5) naar Kamloops en naar Hope, de toegangsweg naar de weelderige Fraser Valley en verder naar Vancouver. De Noordroute (nr.16) naar Prince Rupert aan de oceaan en de West Coast Park Reserve van Gwaii Haanas en de Haida Heritage Site van Queen Charlotte Islands.
Deze toenmalige geheime weg heeft haar ontstaan te danken toen eeuwen geleden de Hudson’s Bay Compagny en de North West Compagny in 1825 de ‘Tete Jaune’ uitstippelden voor hun pelshandel. Het was de cartograaf David Thompson die tussen 1784 en 1837 het parcours door de onoverbruggelijke rotsmuur verkende. Hij deed er te voet, per kano, schip en paard 54 jaar over om deze wildernis te observeren en in kaart te brengen.
Vanaf 1830 trokken aangespannen vooruit tjokkende ossen met de ‘Red River carts’ langzaam met gelukzoekers doorheen de Rockies. De volgende waren de goudzoekers in de ‘Caribou Goldrush’ van 1856. In 1862 volgden ‘Overlanders’ naar Kamloops en Prince George terwijl begeesterde kolonisten zich in hun nieuw vaderland kwamen vestigen. Later werd langsheen de weg de spoorverbinding voor een ‘boom-and-bush railway’ aangelegd.
Met de jaren kreeg deze route, zoals in de Verenigde Staten van Amerika de ‘Route 66’, met de opkomst van de auto en het daaraan verbonden toerisme een culturele erfgoed betekenis. Een exploitatie organisatie werd opgericht en op 1970 werd de ‘Trans Canada Yellowhead Highway’ officieel geopend www.yellowheadit.com. Jaarlijks wordt er door ‘Tanner Young Publishing Group’ een aangepaste gratis toeristische brochure uigegeven. E-mail: askus@tanneryoung.com.
Wij volgen nu deze weg tot in Jasper, in het Nationale Park. Daar verlaten we de Highway 16 voor de Parkway 93 naar het Banff NP.
******
INFO
Websites: zie voor David Thompson Wikipedia: David Thompson (explorer).
Lektuur: David Thompson, a life of Adventure and Discovery door Elle Andra-Warner van Uitgeverij Amazing Stories from Heritage House. ISBN 978-1-926613-32-1.


Pluimen en blad beschilderd door Artist Arthur Watt (Hat Art Club)

************************
Zie ook bij uitgeverij UNIBOOK ons laatste verschenen boek: Zwerven in Zuidwest-Europa, Frankrijk, Spanje, Portugal en de pelgrimsweg naar Santiago de Compostela als rode draad in dit spannende reisverhaal www.unibook.com.
*************************

maandag 19 juli 2010

land of the Living Sky

Op een dag besloten we naar het Westen te gaan. We reden de Portage Avenue uit en sloten aan op de Trans-Canada Highway (*).


RV parking. Links onze kleine Freeport. Rechts een normaleNoord-Amerikaanse RV met ernaast een personenwagen dat op sleep genomen wordt bij verplaatsing. Bemerk ook het eigenaardige wolkendek van de Living Sky.


Bij het laatste CO-OP bezinestation lieten we door de pompbediende de brandstoftank vol gieten met ‘Regular’, betaalden de cassiers met naar Amerikanse gewoonte een kredietkaart en trokken erop uit naar het voor mij een onbebekende bestemmimng. Going West. De pioniers achterna. Als we Winnipeg achter ons lieten werd de Highway nr.1 beter berijdbaar. Een pijlrechte betonweg die voor zover het oog reikte achter de wereldrand verdween in het niets.
Op deze saaie eindeloze vlakte viel er niet veel te beleven. Ik waande me terug op zee. De eentonigheid van de reis met weinig verkeer was alsof de RV op automatische piloot werkte. Dat was inderdaad ook zo. Ingrid die de meeste kilometers voor haar rekening zou verslinden, had de ‘cruise control’ aan de economische snelheid van 90 km/h gezet. Topsnelheid op de Manitoba Highways is 100 km/h. Ik vreesde dat mijn verslag dan ook saai zal worden maar we doen ons best. Dank aan Ingrid komen we toch veel te weten wat de reis plots verrassend boeiend maakte.
Er zijn geen parkings langsheen het Manitobase deel van de Highway maar toch staan er tot mij verbazing vuinisbakken op de ‘shoulder’ (pechstrook, meestal bestaande uit grint). Keep Canada clean en trek je plan. Geen praatpalen bij pech.
Ook staat er losjes en verloren in niemandsland soms een weegschaal langsheen de weg gepoot. Ingrid reed de RV op zo een onbemande baanweegschaal. Voorwielen 1.350 kg; achterwielen 3.560 kg. Samengeteld werd dit 4.910 kg. Afgerond: onze RV is een viertonner. Daar kon ik mee leven. Ik heb een ‘C’ rijbrevet. Ingrid ‘Driving License Class 1’ voor vrachtwagenschauffeur (normale persoonswagens is Class 5).
Bemande controleweegschalen beschikken over signalen met twee flikkende rode lichten, genre zoals bij ons aan een treinovergang. Als deze branden moeten de vrachtwagens aan de kant en zich laten wegen. Gekeurd krijgen ze een bewijs van goedkeuring. Te zwaar en overbeladen aan de kant voor lossing te veel gewicht met een fikse boete.

Mobil Homes
We passeerden een convooi dat een compleet huis vertransporteerd over de weg. Een ‘Mobil Home’. Deze prefabrieke onderkomes worden op een werf geassembleerd. Eerst het dak dat dan omhoog getild wordt om de rest eronder te bouwen. “Zo staan de arbeiders al meteen onder dak bij slecht weer,” meesmuilt Ingrid. Deze woningen zien we overal in het landschap.Zelfs hele wijken verrijzen zo kant en klaar in enkele dagen uit het niets.


Ingrid vervolgt, “Mobil Homes Parks, in de US ‘Tornado Parks’, noemen ze dat omdat dit soort huizen, nadat een tornado over het land geraasd heeft, wereldwijd in de huiskamers de tv-beelden kleuren.”
Plotseling draaide Ingrid de RV van de weg en stoof een werf op. Hier werden deze ‘manufactured’huizen gebouwd volgens de regels van de National Mobile Home Standard en Foundation Standard.


Ingrid gaf ons uit als geintresseerde kopers. We mogen alle huizen vrij bezoeken. In nam verwoed foto’s, zo leek het echt!
Volgens mij zijn deze huizen op houten blokken nogal prijzig. Voor een 1.520 Sq.ft. met drie slaapkamers, twee bedkamers en een ‘sunroom’ ben je zo al 152 240 dollars armer. Hierbij moeten nog tax en wat andere onvooziene duistere onkosten berekend worden. De verkopers zijn echt nooit duidelijk. Afbetaling vanaf $750 per week, maar van hoe lang staat er nooit bij in hun folders. Volgens Ingrid verminderen deze huizen in waarde terwijl normale in waarde stijgen met de jaren.
*
De verzopen landerijen


Dreigende wolken voorspelen onweer

Na het smelten van de sneeuw kwamen bakken regen de hemel uitgehutst. Dertig procent van de landbouwers konden met hun ingeslagen zaaizaad geen weg. Volgens de krant was het veertig jaar geleden dat er zich nog zulk een ramp had voorgedaan. ‘ Miljoenen acres konden niet meer beplant worden,’ rekende de Canadian Wheat Board ( CWD) uit. 8,5 tot 12,5 miljoen acres landbouwland van de prairie waren verzopen. 60 miljoen land kon beplant worden als het weer opdroogde, maar dat was niet zeker. Er was geen verbetering in zicht. De weermodelen stonden niet gunstig voor de volgende twee weken.
Op het einde van juni spoelde een lager gelegen wegdek van de Trans-Canada Highway onder water. De autoweg werd tussen Medicine Hat en Saskatchewan voor het verkeer afgesloten. Dit was een nachtmerrie voor vrachtwagenchauffeurs en zakenmensen langsheen de Route. 3.000 transporteenheden stonden werkloos stil door de waterravage. “Het enigste wat hier opdroogt zijn onze business,” jammerden vele handelaars. Geschat werd dat de vloed 54 miljoen dollars handelsschade kostte.
De landbouwers hebben wel een oogstverzekering als ze niet kunnen zaaien of planten dat in Manitoba het ‘Excess Moisture Insurance’ (Exstreme Vochtigheidsverzekering) heet en een som van $50 tot $65 per acre uitbetaald. Voor de truckers ligt dat anders. Zij worden betaald per kilometer. Verplichte rustperiodes moeten ge-eerbiedingd worden en brengen niets op. En niet alleen waterellende zorgt voor stilstand. Ingrid verteld dat ze geregeld in de winter vast komt te zitten, soms voor dagen door sneeuw dat de wegen blokkeerd. Niets verdiend dus.

Het Witte Paard

De Grote Centrale Vlaktes
“Close your eyes and hear the thunder of the buffalo hooves across this vast prairie; the pounding hooves of a fleeing white horse carrying young lovers from a midnight rendezvous; the creaking of the giant wheels of the Red River ox carts as families move west seeking new beginnings.”

De legend van het Witte Paard



Het was in de zomer van 1690. Een groep Assiniboine indianen bivakkeerden aan de oever van de rivier, ongeveer tien mijl ten westen van het huidige Winnipeg. Een jonge krijger van de Creestam aan het Winnipegmeer betrad het campement en vroeg aan het opperhoofd zijn bloedmooie dochter te huwelijk. Als gift bracht hij voor de Chief een vurig sneeuwwit paard - een Blanco Diablo - van een gekende paardenfokker uit Mexico mee. Ze kwamen tot een akkoord.
Deze overeenkomst was niet naar de zin van een Siouxkrijger uit Devil’s Lake in North Dakota. Hij was smoor verliefd op het meisje en zwoor zijn rivaal gevangen te nemen, te martelen en een kopje kleiner te maken. Dit als verzachtend voorwensel voor een afrekening in een vorige oorlog.
Bewust dat er gevaar op til was zadelde de Chief het witte paard en, gaf het koppel de raad onder de dekmantel van de donkere nacht te vluchten.
Toen de Sioux er achter kwam dat de tortelduifjes er vanonder muisden, zette hij de achtervolging in. De Sioux overviel hen op de westoever van de Assiniboinerivier waar nu de St. Francois-Xavier parochiekerk is. Met enkele goed gemikte pijlen blies hij alle leven uit het liefdeskoppel. Het witte paard ontsnapte. En volgens de legend, gallopeerde het nog lang over de prairies.
De Assiniboines geloofden er steevast in dat de geest van het paard in de spiritwereld verenigd werd met de geest van de vermoorde Creekrijger. Deze gedeelte van de prairie waar het witte paard zwierf staat in Manitoba gekend als de White Horse Plain.
******************
Foto: Het standbeeld van Witte Paard langsheen de Hwy 1, 10 km ten westen van Winnipeg werd geschonken door het Schotse Wiskymerk White Horse uit Glasgow.
Info
MANITOBA is afgeleid van het Indiaanse MANITOU, hun spirituele god.
Websites: Central Plains www.centralplainsmanitoba.ca; Eastern www.easternmanitobatourism.ca; Interlake www.interlaketourism.com; North of 53 www.visitnorthmanitoba.ca; parkland www.parklandtourism.com; Aboriginal Tourism Assoc. of Manitoba www.eastinc.ca.

zondag 18 juli 2010

Oost-Manitoba

Eastern Manitoba (*)
Op een dag besloot ik een eindje in de tuin rond te gaan rijden. Ingrid moest naar het westen, Saskatchewan. Ik koos de andere richting uit.
Ten noordoosten van Winnipeg, grenzend aan de provincie Ontario, ligt een bebost landelijk uitsteeksel. De westkant aan het Winnipegmeer is ‘La Riviere de Winnipeg’ om het maar eens in het Frans uit te drukken! Met het ‘Grand Beach Provenvial Park’ rustge recreatieplekken. ‘Route 59’ bracht me erheen. Helemaal aan de top: Victoria Beach. Dit zijn geen dorpen, laat staan met winkels. Veel zomerse- en weekend vacantiebungalo’s voor welgestelde Winnipeggers in een bosrijke omgeving. Behalve natuurschoon was er voor mij weinig te beleven. Van daaruit loopt ‘Route 11’ naar Lac-du-Bonnet dat aan een binnenmeer ligt met dezelfde naam. Dit meer staat met de Winnigpegrivier in verbinding met het Winnipegmeer. We zijn nu 105 km ten noordoosten van Winnipeg (www.lacdubonnet.com). Toch was het niet de scheepsvaart maar een watervliegtuig dat het meer op de kaart van Canada zette.
*
Canada Airmail flights
Het was vanuit Lac-du-Bonnet dat op 1 juni 1927 het eerste watervliegtuig opsteeg met post naar Bisset, Wadhope en Slate Lake en terug. De vlieger was Capt. F.J.Stevenson. Op 4 oktober 1927 bracht vlieger W.L.Brintnell al een vrachtje van 85 lbs post, waaronder 300 brieven van Bisset naar Wadhope. Het was meteen het begin van de ontsluiten van de ontoegankelijke wildernis van Noord-Canada.
*
De spookdam en een spoorloos verdwenen dorp



Ruines van de dam

Ten zuiden van het plaatsje Pinawa, aan de Winnipeg River in het gelijknamig park, ligt er een verlaten oude stuwdam. Deze ‘Pinawa Dam’ werd als schietoeffening door de Canadian Armed Force half in flarden geschoten. Het dorp tot de laatste steen ontmanteld. Nu vloeit er door de ruine een waterval.
De dam werd voor hydro-electische doeleinden in 1906 gebouwd voor de Winnipeg Electric Compagny in de Manitoba wildernis. Ook een nederzetting voor de bedieners ervan, compleet met school, sportvelden en ‘Company store’, werd er opgetrokken. In deze winkel van de hydro-electro uitbatingsmaatschappij was ook het postkantoor en had de betaalmeester er zijn zitje. Stoffen voor kleren werden gekocht aan een rondtrekkende kleermaker. Later besteld uit de ‘Eaton’s Catalogus’ en per post geleverd.
Voor de bouw van deze constructie werden nieuwe immigranten aangetrokken, de meesten uit Scandinavie en Engeland. Ze arriveerden met de trein in Lac-du-Bonnet en moesten zich maar te voet verder behelpen naar de bouwwerf. Wegen waren er niet. De arbeiders verdiensten tussen de tien- en vijftien dollarcent/h. De dagtaak was ononderbroken tien uur per dag van hard labeur.
In 1951, na 45 jaar dienst, werd de electrische centrale gesloten wegens het gebruikneming van een grotere vollere stroomsterkte leverende stuwdam aan de Winnipegrivier. Dit Hydrostation levert nu stroom vanuit de Seven Sisters Falls aan de hoofdstad. Het toenemende gebruik van eletriciteit eiste meerdere leveransiers. Er verrezen met de tijd dan ook nog meer waterkrachtcentrales langsheen de Winnipegrivier.


De Seven Sisters Falls

De ruines van de oude stuwdam zijn nu een attractie in het ‘Pinawa Dam Provincial Park’ www.manitobaparks.com.
Voetnoot: (*) Website Oost-Manitoba: www.easternmanitobatourism.ca
************************