zaterdag 21 augustus 2010

Storm over de prairie

Storm en andere natuurverschijnsels over de prairie

De Odometer
We passeerden een bruin informatieplakkaat. Odometer las ik. Ingrid stelde de kilometerteller op nul. Iedere kilometer stond de afgelegde afstand aangeduidt langsheen de weg, 2, 3, 4 enzo tot tien km. Hiermee kan de chauffeur controleren dat zijn afstandsteller in zijn voertuig goed afgesteld is.

*

- 9129

Een plotse windvlaag deed onze RV gevaarlijk slingeren. Ingrid trapte op de rem waardoor de cruisecontrol uitviel en ging over op manuel. Dreigende wolken voorspelden weinig goeds. Er was kwaad weer op komst.
Naast het dagelijkse verbazende wisselend wolkendek van de ‘Living Sky’ is een nachtlelijk vuurwerkschouwspel van bliksemschichten zonder de daarbij horende donderslagen, heel ver weg, in de prairie niet zo ongewoon. Het spel van vuur dat tegen de wolken kaatst heeft een beeld dat geen enkele kunstschilder ooit zou kunnen vasleggen. De Living Sky van de wijde Grote Vlakte is ook ’s nachts het aanschouwen waard.
*
Het Noorderlicht
Aurorae Borealis is het fenomeen dat wij kennen als het Noorderlicht. Ondanks dat het ook in Noord-Europa waargenomen kan worden, is het door lichtbezoedeling eerder zeldzaam geworden. Canada is bevoorrecht door haar onbewoonde uitgestrekte streken. Het fenomeen is het resultaat van de botsing tussen gasdeeltjes in de aardse atmosfeer en het botsen van zonnedeeltjes van de zonatmosfeer. Verschillende kleuren zijn af afhankelijk van het type gas waarmee het botst. Een zonnestorm in de vroege zomer was verantwoordelijk dat op 3-4 augustusnacht er een waar genomen werd.
Zonnewinden stuwen zonnedeeltjes (jodium atomen) naar het aardse magnetische poolveld. Deze zone heet de magnetosfeer. De staart, die soms ver uitloopt naar het zuiden, geeft hierbij energie vrij. Deze magnetische energie transformeerd nu in kinetische energe en verhit wat het Noorderlicht veroorzaakt door opflikkeringen.
De aurorae ovale ring rond de noordpool magnetisch veld. Ook de hoogte is een verschil. Hoe lager de aurorae in de lucht, hoe groter de kans om hem te zien. De aurorae kan zich uitstrekken van 80 a 1.000 km boven de aarde. Dit komt door de aardse kromming, zodat dit verschijnsel het meest voorkomt in het noorden, waar de groene- en rode lichten, dansen, dwarrelen en flitsen een spektakel te beste geven aan het firmament. Verder naar het zuiden zijn de hoger aurorae zichtbaar, en verschijnen als gloed aan de noorder horizon.
De zon was het meest intact sedert 2001 toen de laatste periode van ‘solar maximum’ plaatsgreep. De zon loopt een cyclus dat om de 11 jaar plaatsgrijpt. Volgens Ingrid, die meestal ’s nachts door de prairie rijdt, is dit in de lenten en de herfst.
*
Vallende sterren
De prairie had nog wat meer in peto: vallende sterren.
Elke zomer koerst onze planeet door de meteorzwerm Perseiden, wat vallende sterren oplevert.
Deze wolk van stofdeeltjes, achtergelaten door de komeet Smith-tuttle komen dan in botsing met de dampkring van de aarde en veroorzaken kortstondig een lichtstreep aan de hemel: een vallende ster of meteoor.
Het maximum valt in de ochtend van 13 augustus met vele tientallen vallende sterren per uur. Best te zien buiten de stedelijke lichtvervuiling in de open vlaktes.

Tornado’s???
Tornado’s zijn ook in de prairie niet vreemd. Gelukkig heeft er geen ons pad doorkruist.



Detail uit de grote tipee van Medicine Hat - 7626

Geen opmerkingen:

Een reactie posten